Het leven in de kampong is zo slecht nog niet:)

ZATERDAG 5 MEI
Zo, gearriveerd in het hotel op Bali en tijd te over om een nieuwe blog te schrijven. Gisteren na de kertakes-les van klas 2 vertrokken naar Waingapu. Sommige kids zaten er over in of ik dan nog wel terug zou komen daarna, maar ik heb ze ervan kunnen overtuigen dat dat, zover het in mijn vermogen ligt, wel de bedoeling is. Toen durfden ze me wel te laten gaan, maar niet voordat ik beloofd had dat ze als ik terug kom foto’s te zien krijgen van Papua. Na de gebruikelijke 1,5 uur rijden, veel shoppen en naar het postkantoor (maar daar had ik volgens mij al over geschreven? Zal morgen proberen alle brieven te beantwoorden…) zaten we heerlijk met wat ‘gorengan’ (pisang goreng, pisang molen etc.) op de veranda van het studentenhuis en hadden we verder de tijd aan onszelf. Naast wat gezelligheid met de studenten heb ik die tijd vooral gebruikt met bellen/smsen/ Maar dat hebben sommigen van jullie al wel gemerkt ;) Het is gek, als ik in Tana Mbanas ben vind ik het totaal niet vervelend dat ik niet elk moment kan bellen/smsen, maar als het dank an ben i kook gelijk heel rakus en wil zo mogelijk aan iedereen even wat laten horen ;) Gelukkig hielden de meesten van jullie erg in het tijdsverschil, waardoor we toch nog gewoon konden slapen:P Het was heerlijk om weer even wat nieuws uit NL te horen (zoals de actie van Wilders, leve de voorlopig nog gespaarde stufi!;)) en ook gewoon om jullie stemmen te horen. ‘t Werkt echter ook wel een beetje heimwee in de hand hoor… Maar goed, na een AC-gekoelde nachtrust en nadat Christina en Martina de boodschappen op de markt hadden gedaan vertrokken we richting vliegveld in de verwachting dat er vast wel vertraging zou zijn (de vlucht was namelijk al 3 uur verschoven…) maar dat was gelukkig niet zo en na 2 uurtjes vliegen kwam ik in Bali aan waar ik keurig werd opgewacht door Gede, die me na wat shoppen netjes bij het hotel afzette. Het is in een woord overweldigend om in Denpasar te zijn. Na het overrustige Tana Mbanas is dit met recht een overdosis drukte te noemen. Overal auto’s, scooters, winkeltjes, hotels en vooral veel toeristen. Voordeel is wel dat je als banke niet zo wordt aangestaard als op Sumba :P Ook het voedsel was weer even wennen. Had vanochtend rond 7.00 ontbeten met (jaja, hoe kan het ook anders) rijst met kecap en knoflook en het liep ondertussen tegen 15.00. Wat betreft westers voedsel heb je het hier voor het uitkiezen: McD, KFC, PH, het is er allemaal. Ik koos voor de laatste en je zult het niet geloven Rich, maar de kleinste pizza (zeg maar een kwart Domino’s) ging maar met moeite naar binnen... Sla dus alvast maar rijst in voor als ik terug ben ;) Daarna lekker nog wat rond gekeken in de vele winkeltjes, gezorgd voor eten en genoeg water voor morgen en daarna lekker naar het strand! Ondanks dat je hier in het toeristengebied van alle kanten door mensen aangesproken wordt om toch vooral in hun toko iets te komen kopen en het hoge dikke-Duitser/Australier gehalte heerlijk om even met m’n slippertjes door het zand te lopen en uit te waaien! Even tijd om bij te komen en om te schakelen. Aan de andere kant kan het contrast bijna niet groter zijn dan van Tana Mbanas naar hier. Het is ook heel gek om Indonesiers in voor ons ‘normale’ (dus t-shirt en broek/rok) te zien als je de Sumbanese in ikat-gewikkelde mensen gewend bent. Rond 17.00 hield ik het dan ook voor gezien en ging ik heerlijk douchen (jaja, de panti-gewoonte van om 17.00 mandi-en krijg ik niet zo snel afgeleerd:P) Deze keer heerlijk warm voor de verandering! Nu nog even met een boekje (onder andere de Bali Times, probeer nooit drugs te smokkelen hierheen want je zit zo 20 jaar in de cel of je krijgt de doodstraf...) in een hoekje en dan heerlijk slapen. Selamat hari Minggu!

MAANDAG 7 MEI
Zo, na, een toch wel wat saaie zo in je eentje in een hotel, zondag ondertussen aangeland op Denpasar airport. Vanmorgen nog een beetje door de stad gelopen, naar het strand langs de ‘boulevard’ gelopen, alle massages/pedicures/manicures beleefd afgeslagen, m’n ego een beetje opgekrikt met alle mensen die me aanspraken en complimentjes maakten over m’n indonesisch, in een warung wat gegeten, voor de ‘laatste’ keer genoten van de heerlijke warme douche van Baruna en daarna langsung naar het vliegveld (met Gede uiteraard). Nu nog 2 uur hier wachten, 1 keer overstappen (Jakarta), 1 keer t vliegtuig uit en t zelfde vliegtuig weer in in Makassar (ja, dat systeem snap ik ook niet maar t zal wel :P) en dan hoop ik morgenochtend vroeg in Sentani te landen. Opnieuw: welkom in Indonesie, daar waar de mensen heel open en sociaal zijn. Zit je in de wachtruimte naast iemand die je niet kent en tegen de tijd dat hij vertrekt weet je waar hij vandaan komt, waar hij heen gaat, dat hij ooit in NL. Is geweest en dat hij een zoon heeft die doof is en in Surabaya op een speciale school zit. Gezellig toch? ;) En dat nog een keer welkom in Indonesie: de hele tijd dat je zit te wachten staat er op de borden dat je vanuit gate 15 vertrekt, maar zodra de boarding wordt omgeroepen blijken we toch vanaf gate 18 te gaan en verhuist de hele meute die meegaat dus ineens naar de andere kant van de vertrekhal. Ok, nog eentje dan: je vliegt met een boeing 737, redelijk groot dus, maar je mag vanaf de gate tussen de bagagewagens en transitbussen door naar het trappetje van het vliegtuig lopen ;) O ja, ook zo goed voor je ego trouwens: volslagen vreemden die een praatje met je beginnen en na een paar minuten beweren dat je cantik bent en met je op de foto willen :P Inmiddels tussen alle overpeinzingen door op Jakarta aangeland. Papua beschouwen ze hier een beetje als achterbuurt geloof ik, we zitten in elk geval in een achterbuurt-gate te wachten, helemaal achteraan en er hangen nog net geen kale TL-buizen. Het prullenbakgeval naast me ritselt vervaarlijk, dus ik denk dat het een kakkerlakkenverdelger is oid :P In Makkasar zouden we het vliegtuig uit moeten, maar zodra we al onze spullen uit de rekken gehaald hebben blijken we toch te mogen blijven zitten. M’n systeem is ondertussen aardig in de war van eerst een uur tegen de tijd in en daarna weer een uur met de tijd meevliegen zodat ik nu officieel weer in de tijdszone zit waar ik begonnen ben, maar ik zou je niet kunnen vertellen hoe laat het precies is;)

DINSDAG 8 MEI
Uiteindelijk in Sentani aangekomen. Het was nog verder dan ik gedacht had. Na een nachtje niet slapen ben ik dan ook aardig gaar, maar ik peins er niet over om te gaan slapen. We moeten eerst nog flink aan de slag voordat we morgen het binnenland in kunnen. Eerst even in het huis van Dick en Margreet Kroneman (waar we logeren nu zij op verlof zijn) aan de thee. Onderwijl komen Naftali en Ananias (van het vertaalproject) langs om iets te vragen. Daarna allerlei verschillende boodschappen doen, naar de MAF om de bagage in te checken en te wegen, langs het oude zendingshuis dat meneer Kuijt ooit gebouwd heeft en waar nu in een huurster in woont, langs de foto-shop voor echte indo pasfoto’s (jaja, met rode achtergrond;)) en daarna langs het politiebureau voor een reisvergunning. Verder gingen we ook nog langs het hoofdkantoor van SIL (partner Wycliffe) hier op Papua omdat het team de net vertaalde kinderbijbel graag ook in audio wil laten produceren. Ruben (de plaatselijke medewerker) laat ons de studio zien en de verschillende afspeelapparatuur die evt. gebruikt zou kunnen worden. Je snapt dat ik met alleen een korte siesta vanmiddag, na ’t avondeten en een (warme!) douche wel zin had om naar bed te gaan! Alles bij elkaar was het een drukke en intensieve dag, maar ook heel interessant en ik had het zeker niet willen missen! Morgen om 7.00 aan boord bij MAF, ben benieuwd!

WOENSDAG 9 MEI
Wow, dat was echt geweldig! Rond half 9 konden we instappen en ik mocht voorin naast piloot Mike plaatsnemen. Nadat ook de bagage was ingeladen konden we opstijgen en vlogen we over de groene heuvels en bergen van Papua. Op de navigatie was precies te zien waar we allemaal overheen vlogen. Het grootste gedeelte was alleen oerwoud met af en toe een rivier! Al veel te snel waren we gearriveerd op de landingsstrip in Nipsan, waar iedereen was uitgelopen om naar het vliegtuig te kijken. Ondertussen zitten we geinstalleerd en al in het huis van Alinda. Het is vandaag prachtig weer en het uitzicht is dan ook geweldig! Groene bergen aan alle kanten en af en toe een rookwolk waar een hut staat. Als je de kaart van Papua ziet loopt dwars over het hele midden van het eiland een bergketen. Nipsan is aan de noordkant daarvan en dan in het verlengde van Sentani zo’n beetje. De mensen zijn erg aardig en vinden het leuk dat ik een beetje indonesisch ken zodat ik hen kan verstaan als ze niet in de streektaal praten. Vanmiddag kwamen er al verschillende mensen langs om even een praatje met Alinda te maken of wat fruit te verkopen. Er was ook een familie die een haan kwam brengen;) Trouwens mooi om te zien dat kinderen die op Sumba in de panti terecht zouden komen, hier als vanzelfsprekend door een andere familie onder hun hoede worden genomen! Al met al ben ik erg blij dat ik hier gekomen ben. Het is heel fijn om met Alinda hier te zijn en allerlei dingen te kunnen vragen die me kunnen helpen in vervolgstappen richting eventueel werk als dit of in ieder geval wat meer een idee te krijgen wat mijn richting is. Ik denk dat ik maar een lijstje moet aanleggen met alle interessante tips, want ik ga het echt niet allemaal kunnen onthouden. Heb trouwens ook geleerd hoe je zelf yoghurt kunt maken, dus dat kan ik straks terug in het kindertehuis ook eens proberen!

DONDERDAG 10 MEI
Het klimaat is hier heel anders dan op Sumba. Het is hier vrij koud (behalve siang, dan is het precies lekker ;)) en het waait veel doordat we in de bergen zitten. Verder regent het zo ongeveer elke dag van het einde van de avond tot aan de volgende ochtend. Ik heb vannacht dus heerlijk weer eens onder dekens geslapen, dat was lang geleden! Vanochtend heeft Alinda me geleerd hoe je brood moet bakken (weliswaar met een broodbakmachine, maar toch:P) en daarna hadden we overleg met de lokale vertalers. De kinderbijbel in de Mek-taal is klaar om gedrukt te worden en vandaag werd er vergaderd over de manier waarop de bijbels straks onder de mensen verspreid gaan worden. Ook hebben we het nog over de evt. opname gehad. De vrouw van een ouderling, Nella, maakte ons middagmaal. De gisteren door de vrouw van Naftali, Jeremina, gebrachte haan heeft het helaas niet overleefd ;) ’s Middags werkte Alinda nog even verder met Naftali en ik wilde vol goede moed aan mijn onderzoeksrapport gaan werken, maar kwam erachter dat ik de USB waar het op staat nergens kan vinden! Heb m’n tassen en zelfs m’n wasgoed een aantal keer overhoop gehaald, maar zonder resultaat. Ik moet ‘m ergens onderweg vergeten zijn. Gelukkig staat er nog het een en ander op m’n mail aan oudere versies dus ik hoop niet dat het nodig zal zijn helemaal overnieuw te beginnen! Toen heb ik maar gedaan wat ik zonder m’n andere spullen kon doen, wat helaas niet veel was. Toen Alinda ook klaar was zijn we nog het dorp ingeweest. Het is eigenlijk niet te beschrijven hoe ’n bijzondere ervaring dat was. Mooie ronde hutten met in het midden een vuurtje waar iedereen omheen zit. Mensen waar je even binnen mag komen en die je laten zien hoe ze de traditionele grasrokjes (die nu overigens bijna niemand meer draagt) maken. Hoe ze de draagnetten maken. En gewoon: hoe ze leven. De foto’s spreken voor zich ;)

VRIJDAG 11 MEI
Vandaag een erg koude en regenachtige dag hier in de bergen, de hele dag m’n vest aan gehad en dan was het eigenlijk nog niet lekker warm. De plane die vandaag gepland stond kon vanwege het weer helaas ook niet komen. Voor we aan het werk konden moesten we eerst de waterleiding (zie foto) repareren. De wasbak in de douche en de keuken gaven namelijk niet tot nauwelijks water. Maar nadatg we hadden uitgevonden welke koppeling we moesten losmaken (wat nog niet zo makkelijk was omdat ze blijkbaar al erg lang vast zaten...) en we de slang met een stuk ijzerdraad weer een beetje aanslagvrij hadden geport kwam er gelukkig weer wat water uit de kraan. Vanmorgen hebben we weer met het vertaalteam gewerkt. Alinda en dominee Naftali hebben de tekst van de kinderbijbel klaar gemaakt en dominee Petrus, dominee Izak, de ouderling (sorry, ben zijn naam vergeten...) maakten vragen voor bij de gedrukte versie. En ik mocht hen helpen! Gelukkig hadden ze een indonesische versie van de kinderbijbel, want van de Mek-versie kan ik echt nog niet zoveel maken. Maar volgens dominee Izak gaf dat niet, ik was er tenslotte nog maar twee dagen. Als ik hier een paar jaar zou komen wonen zou ik het vanzelf leren zei hij ;) Ik vond het fijn dat ik ook wat kon doen, als ik er alleen maar bij had gezeten had ik me ook zo nutteloos gevoeld. Alinda heeft trouwens nog een hele stapel boeken over antropologie en literacy-werk voor me opgezocht, dus ik hoe me ondanks het ‘gemis’ van mn onderzoeksrapport niet te vervelen als er even niets voor me te doen is ;) O ja, en vandaag heb ik voor het eerst alleen de yoghurt gemaakt. Zal morgen verslag doen hoe het smaakte :P

ZATERDAG 12 MEI
Nou, de yoghurt was prima gelukt hoor! Zal het thuis voor jullie ook wel een keer maken ;) Vanmorgen bij het ontbijt hebben we ’t geprobeerd en het was goed te eten. Alleen hadden we de muesli opgemaakt, dus daarna moest er even nieuwe gemaakt worden (met havermout, bruine suiker en boter, door elkaar roeren, in de koekenpan totdat het droog en bruin is). Tijdens het ontbijt werd de kerkklok geluid, wat meestal betekent dat er iemand overleden is. En inderdaad kwam even later de verpleger van de kliniek vertellen dat er verder naar boven op de berg een oude man overleden was. Hij heeft kinderen in Sentani/Wamena, dus Alinda heeft het even met de satelliettelefoon doorgegeven. Hopenlijk kunnen ze op tijd hierheen gevlogen worden voor de begrafenis! Ook moest vandaag de was gedaan worden. Natuurlijk niet met een volautomatische wasmachine, dat begrijp je! Het wasmaschien bestaat uit een groot vak (waar je zelf water in moet doen uit de drum waarin het regenwater wordt opgevangen) waarin de was geklutst (sorry, een ander woord is er echt niet voor:P) wordt. Met een beetje zeeppoeder wordt het dus gewassen. Daarnaast zit een kleiner vakje met de centrifuge. Daar gooi je de was in als het ‘geklutst’ is, om het zeepwater eruit te krijgen. Daarna twee keer spoelen (ook met regenwater) en daarna nog een keer centrifugeren en natuurlijk ophangen. En zie daar het resultaat! ;) Helaas ging het vanmiddag regenen. Toen hebben we t maar snel in de schuur gehangen. Daarna kwam mijn ervaring als ibu dapur goed van pas. De groenten schoongemaakt en advocadojuice gemaakt (advocado’s schillen (1 p/p), pitten verwijderen en in stukjes snijden, 2 afgestreken eetlepels suiker per advocado erbij, in de blender (jaja) gooien, water erbij tot de stukjes net onder water staan, ‘blenderen’ tot het een gladde massa is en daarna voor ’t lekker nog even in de koelkast. Evt. extra water/suiker erbij als het nog te dik/bitter is), gezorgd dat de waterfilter en de thermos met warm water vol zaten en toen even zaterdagrust! Tussen de middag aten we macaroni! Wat een feest en wat een volle maag na een normale portie! Dat was genieten;)

ZONDAG 13 MEI
Selamat hari ulang tahun mami! Zodra ik weer bereik heb zal ik bellen ;) Vandaag voor we naar de kerk gingen zijn we eerst bij de rouwende familie langs geweest. Het was prachtig zonnig weer, maar door de regen van afgelopen nacht was de klim omhoog toch een hele onderneming (zie foto:)). Boven hoorden we al klaagzangen uit de betreffende hut komen en voor de hut onder een afdak van zeil zaten de mensen die de hele nacht bij de overledene en de familie gewaakt hadden. Na er even in stilte bij gezeten te hebben gingen we weer terug naar beneden. De kerkdienst werd geleid door Dance (dat was dus de naam van de ouderling...) die zowel in het indonesisch als het Mek preekte over geworteld zijn in Christus en heilig leven. Vanmiddag hebben we een NL. Preek geluisterd van Ds. v/d Belt, dus alvast een voorproefje voor 14-06, Machteld! Hij preekte over de triomftocht van Jezus Christus naar de hemel en dat daardoor de poorten van de hel de bruid van Christus niet meer kunnen overweldigen. Wat zou het mooi zijn als de mensen hier, die vaak nog erg bang zijn voor hekserij en voor wie boze geesten een realiteit zijn, die boodschap ook zouden kunnen horen op hemelvaartsdag!

MAANDAG 14 MEI
Mijn eerste verslagje bij kaarslicht! De hydrogenerator waarmee de stroom in het dorp wordt opgewekt is namelijk uitgevallen. Vannacht is hij ook al een hele tijd uitgeweest en we waren al bang dat de geplande les over leestekens (waar we computer en beamer voor nodig hadden) niet door zou kunnen gaan. Gelukkig was het probleem met de generator rond 8 uur opgelost en kon er dus gewoon gewerkt worden. ’s Middags heb ik Nella een beetje geholpen en gezellig gekletst over haar kinderen, familie, mijn verdere plannen voor ik naar NL. ga etc. Verder heb ik de literacy-boeken van Alinda nog een poosje bestudeerd en toen was de dag walweer om! (de mensen hier rekenen maar twee dagdelen, zodra ze ’s avonds wat gegeten hebben is het donker en dus gaan ze naar bed). Voor ons ging de dag nog even door, alleen dus bij kaarslicht, ook wel knus eigenlijk;) We hebben UAM er maar bij gepakt en terwijl het licht af en toe even aan ging hebben we heerlijk gezongen. Morgen is alweer de laatste werkdag hier in Nipsan,het gaat snel!

DINSDAG 15 MEI
Vandaag vooral veel vergaderd over de plannen vanaf nu, nu de kinderbijbel klaar is. Verder hebben we foto’s gemaakt met het team en ze stonden erop dat ik ook met hen op de foto ging, dus dat is ook gebeurt;) Verder tassen inpakken en een beetje opgeruimd, morgen al vroeg worden we als het goed is opgehaald. Als het weer tenminste goed is....

WOENSDAG 16 MEI
Het was vandaag prachtig weer dus we konden ‘keluar’. Rond half 9 hoorden we een plane overkomen dus we dachten dat we aan de beurt waren, maar blijkbaar ging deze plane naar een buurdorp, dus we moesten nog even wachten. Om half 10 landde de Cesna op de strip in Nipsan. Dit keer geen Kodiak dus. Volgens piloot Kevin is Kodiak de business-class, een Caravan de eerste klas en een Cesna economy, dus dan weet je het wel;) Nadat Alinda, Naftali, een onderwijzer die testen had afgenomen, zijn vrouw, de bagage en een kip waren ingeladen konden de piloot en ik ook instappen. We vlogen nog een rondje over het dorp en toen was mijn Nipsan-avontuur toch echt voorbij. Gek hoe je je in een week aan mensen kunt hechten! Vooral Nella, Yeremina en Nelina liet ik maar met moeite achter. Zo gek om te weten dat je ze waarschijnlijk nooit meer zult zien. Iedereen hier is zo aardig voor me geweest in deze week! Ik mocht overal meekijken en ze hadden geduld met mn indonesisch. Maar goed, na een prachtige vlucht kwamen we op het vliegveld in Wamena aan. Na een kort ritje in een becak kwamen we bij het huis van Alinda aan. Zij is nu naar een bijbelstudie met expat-vrouwen en ik mocht mee maar ik ben thuisgebleven om de schade van de verloren USB-stick te repareren. Wel vervelend hoor, dingen die je al klaar had weer opnieuw te moeten maken. Maar goed, op tijd afstuderen gaat toch al niet lukken. Schrijf 20 september maar vast in je agenda voor mn diploma-uitreiking:P

DONDERDAG 17 MEI
Hemelvaartsdag in Wamena! Vandaag is geen officiele vrije dag, omdat indonesie officieel een islamitisch land is. In de GJPI is echter wel een dienst. Rond kwart voor 9 horen we de vrouwenvereniging en zondagschool al hun liederen oefenen die ze willen zingen tijdens de dienst. (is hier tijdens feestdagen een gewoonte). Als om 9 uur de klok luidt gaan we snel naar de kerk, die al aardig vol zit. Toch komen ook na het openingsgebed nog enkele mensen binnen. De liturgie lijkt erg op de nederlandse en is gelukkig in het indonesisch en dus goed te volgen. Na de kerkdienst komt Pdt. Naftali even langs om wat dingen te regelen voor de vertaling en de opname volgende week, dus ik ging maar verder met het lezen van de levensbeschrijving van Ds. Kuijt;) ’s Middags moet Alinda naar een verjaardag, dus heb ik weer tijd voor mijn afstudeertaken... Na een heerlijke douche (met dank aan jouw pa Annemarie, volgens Alinda heeft die deze douche ooit nog gemaakt toen je zus Mieneke hier nog woonde:P)
VRIJDAG 18 MEI
Vandaag met Trigana naar Sentani gevlogen, geen MAF vliegtuig dit keer dus;)Na de gebruikelijke wachttijd (het begint te wennen...), dit keer in een wachtruimte van aangestampte aarde met een paar officiele stoelen erop, stegen we op in een prachtige wolkenloze hemel. Vanmiddag hebben we ons laten verwennen met een haarmasker en pedicure. We hebben er maar wel even bij gezegd dat we net uit de kampong kwamen, anders zouden die meiden ook wel gedacht hebben dat we geen douche hebben oid:) De knipkunsten van de kapper waren niet om over naar huis te schrijven. Laten we het er op houden dat er iig weer 5 cm af is en dat dat wel lekker is:P Het voetengewrijf was in elk geval heerlijk en helemaal ontspannen konden we terug naar het huis van familie Kroneman voor nog wat ontspanning en computeren. Vroeg naar bed, want morgen om 5.45 inchecken!